Soi Thịt Sạch Bằng Smartphone

 SOI THỊT SẠCH BẰNG SMARTPHONE

Người tiêu dùng có thể dùng điện thoại thông minh (smartphone) để kiểm tra nguồn gốc thịt heo. Hệ thống quản lý truy xuất này sắp được triển khai tại TP.HCM.

 “Chúng ta phải xây dựng được thương hiệu thịt sạch cho TP. Tuần sau triển khai và 3 tháng nữa sẽ có chuỗi cung cấp thịt sạch”. Ông Trần Vĩnh Tuyến, Phó chủ tịch UBND TP.HCM, đã tuyên bố như vậy tại cuộc họp vào hôm qua (22.7) với các sở ngành liên quan, nhằm chuẩn bị các thủ tục liên quan để triển khai hệ thống truy xuất nguồn gốc thịt heo.

Công nghệ truy xuất nguồn gốc là một phần của dự án “Mô hình chợ thí điểm an toàn thực phẩm” được UBND TP giao cho Sở Công thương thực hiện, giai đoạn 2016 - 2020.

Đeo vòng nhận diện cho heo

Hội Công nghệ cao TP.HCM là đơn vị nghiên cứu, triển khai công nghệ truy xuất nguồn gốc thịt heo. Giải pháp được đơn vị này lấy tên TE-FOOD, dựa theo sự tích hợp nhiều công nghệ khác nhau. Thịt heo khi được quản lý bởi chuỗi ứng dụng công nghệ này sẽ qua một con tem. Từng miếng thịt đến tay người tiêu dùng đều có nguồn gốc rõ ràng của từng trại nuôi, cán bộ kiểm dịch... nên gắn với trách nhiệm cụ thể của từng người, từng khâu trong chuỗi sản xuất.

Ông Đào Hà Trung, Chủ tịch Hội Công nghệ cao TP.HCM, chia sẻ: “Chúng tôi sẽ tạo ra một app (ứng dụng) miễn phí trên điện thoại di động để mọi người có thể tải về và dễ dàng sử dụng mọi lúc mọi nơi. Ứng dụng này sẽ kèm theo bản đồ các điểm phân phối thịt an toàn. Ngoài ra, chương trình sẽ đặt các thiết bị truy xuất nguồn gốc chuyên dụng tại các chợ để người tiêu dùng có thể kiểm tra miễn phí trong trường hợp không có điện thoại. Bên cạnh đó, người tiêu dùng còn có thể lên trang web của chương trình để kiểm tra thông tin sản phẩm”.

Vì toàn bộ thông tin được số hóa và đưa vào cơ sở dữ liệu (có thể lưu trữ từ 5 - 10 năm) nên không cần đến giấy tờ, thủ tục như trước kia và không thể giả mạo hay sao chép. “Người tiêu dùng có thể kiểm tra nguồn gốc sản phẩm ở mọi lúc mọi nơi. Thông tin sẽ được tự động chuyển đến các cơ quan chức năng có liên quan để dễ dàng kiểm tra kiểm soát”, ông Trung khẳng định.

Người tiêu dùng có thể dùng điện thoại thông minh quét lên “con tem” và sẽ được “khai báo” đầy đủ thông tin liên quan như: xuất xứ trại heo, ngày xuất chuồng, tên kiểm dịch viên (trại), thời gian giết mổ, lò giết mổ, kiểm dịch viên (lò mổ), tên chợ sỉ, tên đại lý bán sỉ, tên chợ lẻ, tên tiểu thương, thời gian nhập hàng, thời gian bán hàng...

Để làm được như trên, mỗi con heo sẽ được đeo 2 vòng nhận diện ở chân sau. Những chiếc vòng này được sản xuất theo công nghệ khắc laser tại Malaysia, có khả năng chịu nhiệt, chịu lực cao, chống giả mạo và không thể tháo ra lắp lại. Tổng chi phí để áp dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc cho một con heo từ “trang trại đến bàn ăn” chỉ có 9.800 đồng.

Tiểu thương chỉ cần kích hoạt “con tem”

Tại cuộc họp hôm qua, các đại biểu đều rất ủng hộ việc áp dụng công nghệ mới vào quản lý thịt sạch, tuy nhiên cũng nêu lên một số khó khăn cần tháo gỡ. Cụ thể, khi các tiểu thương ở chợ lẻ bán hàng cho khách theo nhu cầu khác nhau có thể miếng thịt 1 kg mà cũng có thể chỉ là 100 gr, thịt xay; vậy vấn đề tem sẽ giải quyết như thế nào, số lượng tem ra sao? Có trường hợp tiểu thương tham gia chương trình nhưng lại đưa hàng trôi nổi bên ngoài vào thì quản lý ra sao?

Đại diện nhóm tư vấn và Sở Công thương cho biết: Mỗi con tem có giá 25 đồng; 1 bảng tem có 50 con. Khi tiểu thương bán hàng họ chỉ cần kích hoạt con tem đầu và con tem cuối cho đồng bộ với sản phẩm thịt mà họ bán ra, toàn bộ thông tin về nguồn gốc sản phẩm thịt sẽ được thể hiện trên các con tem. Tem sẽ được giao về ban quản lý các chợ để tiểu thương tiện mua về dán lên sản phẩm thịt bán ra. Nếu xảy ra trường hợp “treo đầu dê bán thịt chó”, đem thịt bên ngoài vào bán trong chuỗi thì trách nhiệm là của các ban quản lý chợ và cơ quan chức năng. Những trường hợp sai phạm sẽ bị đưa vào “danh sách đen” và sẽ có biện pháp xử lý thích đáng.

Ông Trần Vĩnh Tuyến nhận định đây là một giải pháp quản lý thông minh, tạo ra một cơ hội cho người chăn nuôi và doanh nghiệp tham gia xây dựng thương hiệu, phát triển bền vững công việc làm ăn của họ. Vì nếu không, với cách làm ăn cũ, họ cũng sẽ từ từ bị đào thải. Còn người tiêu dùng sẽ có cơ hội được lựa chọn sản phẩm an toàn cho sức khỏe. “Cả cộng đồng cùng tham gia vào chương trình này tôi tin là chúng ta sẽ từng bước đẩy lùi thịt bẩn. Ở đây chúng ta sẽ tạo ra một sân chơi bình đẳng giữa các sản phẩm có nguồn gốc rõ ràngchứ không phải xây dựng chuỗi truy xuất nguồn gốc này mà loại bỏ các sản phẩm có nguồn gốc khác. Chúng ta chỉ loại bỏ các sản phẩm trôi nổi không rõ nguồn gốc”, ông Tuyến nói.

Theo ông Huỳnh Tấn Phát, Chi cục phó Chi cục Thú y TP.HCM, thực tế vừa qua có trường hợp các thương lái mua heo từ trang trại về bơm nước, tiêm thuốc an thần 1 - 2 ngày sau mới đưa đến lò giết mổ. Đây là một trong những điểm mà nhóm nghiên cứu cần lưu ý để thắt chặt quy trình quản lý, tránh tình trạng các khâu đều làm tốt nhưng thị trường vẫn không có thịt sạch để ăn. Bên cạnh đó, khi các lò mổ phân con heo thành 2 mảng, mỗi mảng có 1 vòng nhận diện ở chân thì rất dễ quản lý. Tuy nhiên khi đến chợ đầu mối, có một số trường hợp họ “phá lóc” phân thịt theo nhu cầu thực tế để bán cho tiểu thương. Do vậy đây là một vấn đề kỹ thuật cần lưu ý.

Thí điểm ở 5 chợ lẻ và các chuỗi siêu thị:

Theo ông Trần Vĩnh Tuyến, để các tỉnh có lượng heo nhập vào TP.HCM hưởng ứng việc xây dựng chuỗi thịt heo sạch này thì trước tiên TP phải chấm dứt tình trạng giết mổ lậu. Sở Công thương và các quận huyện từ nay đến cuối năm phải có biện pháp chấm dứt tình trạng này.

Ông Tuyến đã giao Sở Công thương phối hợp với các sở ngành khác nhanh chóng xây dựng kế hoạch thực hiện đề án trình lên UBND TP ký ban hành trong tuần tới. Thời gian đầu sẽ triển khai thí điểm, sau đó sẽ mở rộng ra trên địa bàn toàn TP và mở rộng sang các sản phẩm khác như: thịt gà, rau quả...

Dự kiến bước đầu, chương trình sẽ triển khai tại 12 lò giết mổ tập trung, 2 chợ sỉ là Bình Điền và Hóc Môn; 5 chợ lẻ là Bến Thành, Hòa Bình, Bàu Cát, Thái Bình, An Đông; các chuỗi siêu thị là Co.opmart, Satra Foods, Vissan và Sagrifoods.